Historia Misji

Historia Polskiej Misji Katolickiej w Kolonii

Okres poprzedzający powstanie PMK datuje się już od XIX wieku, kiedy to wielu Polaków z powodu braku pracy i trudnych warunków socjalno-społecznych opuściło Polskę, wyjeżdżając za chlebem w różne części świata, w tym również do Niemiec. Już w tym czasie za emigrantami podążali księża. Rzesze tych, którym przypadło opuścić swoją ojczyznę z różnych przyczyn, wzrosły poważnie w czasie i po ostatniej wojnie światowej. Papież Paweł VI widząc pro- blem „wędrujących”, w swoim apostolskim piśmie, „PASTORALES MIGRANTORUM CURA", w roku 1969, podejmuje problem potrzebyi konieczności zorganizowania duszpasterstwa dla emigrantów. 

Powstanie Misji

W odpowiedzi na to, 1 sierpnia 1977 roku, arcybiskup koloński - kardynał Josef Höffner - wydał dekret „MISSIO CUM CURA ANIMARUM” erygujący  Polską  Misję  Katolicką w  Kolonii i Düsseldorfie, mającą  za  zadanie objąć opieką duszpasterską katolików polskojęzycznych.

Powyższym dekretem zostały objęte następujące dekanaty: 

Köln, Bonn, Leverkusen, Altenberg, Betburg, Bergheim, Berisch-Gladbach, Bornheim, Brühl, Eitdorf, Erftstadt, Euskirchen, Frechen, Gummersbach, Hennef, Hürth, Kerpen, Königswinter, Meckenheim, Münstereifel, Neunkirchen, Overath, Pulheim, Siegburg, Troisdorf, Waldbröl, Wesseling, Wipperfürt oraz Wissen. PMK w Kolonii powierzona została Towarzystwu Chrystusowemu. Jeszcze przed formalnym ustanowieniem tutejszej Misji posługę duszpasterską prowadzili księża chrystusowcy: ks. Jan Kubica, ks. Władysław Przybylski i ks. Zygmunt Supieta. 

Lata 80-te

Od połowy lat 80., kiedy liczba Polaków przybywających do Niemiec poważnie wzrastała, powstała konieczność zwiększenia ilości duszpasterzy. Biskup koloński wyraził zgodę, aby w PMK w Kolonii pracowało dwóch księży. Pierwszym proboszczem został ks. Władysław Hoffman. Mieszkał on wówczas w budynku należącym do kościoła St. Marien na Kalku. W każdą niedzielę i święta w kościele sióstr klarysek odprawiana była msza święta. Udzielano ślubów i chrztów w języku polskim. W roku 1985 proboszczem został ks. Ryszard Głowacki. Z chwilą przybycia pierwszego wikarego ks. Jana Urbanka w roku  1986, siedzibę PMK przeniesiono do kapelanii sióstr klarysek przy Martin-Kollen-Str. 8, obejmując również klaryski opieką duszpasterską.   W tym czasie odprawiano niedzielne msze święte w Klarissenkirche na Kalku oraz w kościele St. Cosmas und Damian na Weiler. Od września 1986 roku odprawiano również niedzielne msze święte w kościołach w Brühl oraz w Bonn. Na prośbę rektora Polskiej Misji Katolickiej w Niemczech, ks. prałata Leciejewskiego, opieką duszpasterską objęto również Koblenz. Dzięki wysiłkowi księży chrystusowców  w późniejszym okresie powstała tam samodzielna placówka PMK. We wszystkich ośrodkach objętych opieką PMK w Kolonii prowadzona była również katechizacja. W roku 1987 jako drugi wikary przybył do Kolonii ks. Stanisław Walas. Dzięki jego inicjatywie powstała filia PMK w Bonn. W roku 1988 wikariuszem w Kolonii został ks. Henryk Ulatowski. W pomieszczeniach piwnicznych PMK, które częściowo we własnym zakresie wyremontowano, zaczyna powstawać biblioteka i salka do prowadzenia zajęć katechetycznych. Powstaje chór parafialny.

Lata 90-te

W styczniu 1991 roku ks. Ryszard Głowacki wybrany zostaje na stanowisko prowincjała i przechodzi do Essen. Nowym proboszczem zostaje ks. Jan Urbanek. Jako wikary przychodzi ks. Marian Wołek. Ponieważ ilość wiernych była tak duża, że nie mieścili się na mszach świętych w kościele sióstr klarysek, trzeba było znaleźć nowe miejsca i możliwości, aby im to ułatwić. I tak od tego czasu msze święte odprawiane są w kościołach: St. Marien na Kalku, Klarissenkirche na Kalku, St. Severin w śródmieściu Kolonii, St. Cosmas und Damian na Weiler, HI. Geist w Kerpen Horrem oraz dwa razy w miesiącu w Bergisch Gladbach, dwa razy w miesiącu w Belmicke i jeden raz w miesiącu na Porzu. Pomieszczenia piwniczne zostają do końca wyremontowane. Powstaje wideoteka, salka do katechizacji oraz kawiarenka. W sąsiadującej z Misją szkole udaje się załatwić pomieszczenia do nauki religii. Rusza katechizacja dzieci i młodzieży oraz nauka języka polskiego dla dzieci uczęszczających na naukę religii. Języka ojczystego nauczają panie nauczycielki. Religia dla najmłodszych prowadzona jest przez siostry misjonarki Bożenę i Janinę z Wuppertalu. Ks. Marian Wołek zakłada nowy chór kościelny pod wezwaniem św. Cecylii i zostaje jego dyrygentem.  Niestety w kwietniu 1992 roku Pan zabiera go do siebie. Na jego  miejsce  przychodzi  na krótko ks. Leszek Krzyżanek, następnie zaś ks. Leszek Wedziuk. Jako organ doradczy powołana zostaje Rada Parafialna. Tworzą się kolejne grupy:

• Dziecięcy zespół folklorystyczny „Promyczek" - który przez długie lata dawał wspaniałe pokazy tańców polskich i brał udział w kilku festiwalach folkloru na terenie Niemiec, zdobywając wiele cennych nagród.
• Schola młodzieżowa i dziecięca - upiększająca swym śpiewem nasze msze święte, biorąca również udział w kilku festiwalach pieśni religijnej i młodzieżowej.
• Koło sportowe „Sokół" - skupiające młodzież i dorosłych uprawiających sport i grających w piłkę koszykową.
• Koło Żywego Różańca - skupiające wielu wiernych odmawiających wspólny różaniec.
• Koło Seniora - skupiające seniorów z naszej Misji.
• Grupa młodzieżowa - spotykająca się regularnie ze swoimi duszpasterzami na wspólnych dyskusjach i modlitwach.
• Grupa ministrantów - prowadzona przez ks. wikarego, spotykająca się na swoich spotkaniach formacyjnych.

Powstaje również:

• Towarzystwo Krzewienia Kultury Polskiej
• Seminarium Wiedzy Religijnej - w ramach którego odbywają się wykłady teologów na różne tematy z zakresu religii i etyki.
• Zaczynamy wydawać najpierw „Biuletyn duszpasterski", później kwartalnik „Nasza Misja".
• Ze składek parafian zostaje ufundowany sztandar Misji.
• Kilka razy do roku organizowana jest zabawa parafialna
• Każdego  roku  organizowane jest dla najmłodszych spotkanie ze świętym Mikołajem.
• W sali wykładowej odbywają się lekcje języka angielskiego.

W międzyczasie zmieniają się kolejni księża wikariusze. Na miejsce ks. Leszka Wedziuka przychodzi ks. Paweł Kasierski, a następnie ks. Bartłomiej Małys. Organizowane są liczne pielgrzymki do miejsc kultu religijnego na całym świecie. Rokrocznie duże grupy dzieci przystępują do Pierwszej Komunii Świętej, młodzież do bierzmowania. Chór św. Cecylii daje koncerty nie tylko na mszach polskich, ale również w katedrze i innych świątyniach niemieckich oraz w Ambasadzie Rzeczypospolitej Polskiej w Kolonii.

W październiku 1997 roku nowym proboszczem PMK w Kolonii zostaje ks. Jan Rusin, zaś jego wikarym ks. Ryszard Sakson. W tym czasie w niedziele i święta we mszach świętych i nabożeństwach odprawianych przez księży PMK w Kolonii bierze udział ok. 2500- 3000 wiernych. Od lat PMK bierze czynny udział w corocznych centralnych uroczystościach Bożego Ciała przy Katedrze Kolońskiej oraz wspólnie z parafią St. Cosmas und Damian organizuje procesję Bożego Ciała na Weiler. Powstają nowe grupy inicjatywne:

• Koło Przyjaciół Radia Maryja
• Koło Internautów -pracujące nad kształtem parafialnej strony w internecie.
• W salce Misji prowadzona jest nauka języka niemieckiego.

Od 1991 roku w PMK obchodzone jest święto Matki Bożej Królowej Polski - nasz parafialny odpust. Po uroczystej mszy świętej wierni spotykają się w ogrodzie Misji, gdzie swój dorobek prezentują misyjne grupy dziecięco- młodzieżowe oraz chór parafialny. Zapraszane są również zespoły muzykujące i tańczące z Polski. W ostatnich latach bardzo dobrze układa się również współpraca PMK z Ambasadą Rzeczypospolitej Polskiej w Kolonii.

Lata 2000-2009

Z końcem 2000 roku wikariuszem w PKM zostaje ks. Marek Ciesielski. Następuje aktywizacja młodzieży. W roku 2001, jako wikariusz przybywa do Kolonii ks. Leszek Kryża. Włącza się aktywnie w pracę, kontynuując i rozwijając życie Misji. Podjęta zostaje inicjatywa odwiedzania Polaków osadzonych w więzieniu w Kolonii (Ossendorf). Misja otrzymuje też w tym czasie pomieszczenia na spotkania młodzieżowe na Kalku przy Steinmetzstr. W lutym 2003 roku nowym proboszczem PMK zostaje ks. Edmund Druz, zaś jego wikarym w lipcu 2003 roku ks. Marcin Dereszkiewicz, którego po 3-letniem okresie posługi duszpasterskiej we wrześniu 2006 roku zastępuje ks. Sławomir Klim. Powstają nowe inicatywy i nowe grupy: grupa modlitewna Miłosierdzia Bożego, dziecięcy zespół folklorystyczny „Stokrotki”, akademicki zespół muzyczny „Exodus”, z sukcesem reprezentujący naszą Misję na festiwalach i licznych występach, grupa szensztacka, schola liturgiczna dziecięca. Po długich staraniach Misja uzyskuje półetat dla sekretarki. Młodzież skupiona wokół Misji regularnie uczestniczy w „Spotkaniach Młodych” w Concordii oraz w spotkaniach młodzieży na polach lednickich. Młodzieżowa Msza św. odprawiana jest w każdą niedzielę o godz. 18.00. Swoją działalność intensyfikuje Stowarzyszenie Krzewienia Kultury, Tradycji i Języka Polskiego. Odbywają się prelekcje i wieczory poezji patriotycznej, na które przychodzi coraz więcej parafian. W pomieszczeniach Misji można skorzystać z fachowej porady psychologa. Od 2004 roku organizowane są kolonie dla dzieci w Polsce pod hasłem „Poznajemy swój kraj”. Każdorazowo korzysta z nich ok. 40 dzieci. Od czerwca 2004 do czerwca 2005 miała miejsce intronizacja Najśw. Serca Pana Jezusa  w rodzinach PMK w Kolonii. Regularnie odprawiane jest „Nabożeństwo fatimskie”. W sierpniu 2005 r. pomieszczenia PMK  stały się  główną siedzibą  Krajowego Biura Organizacyjnego „Światowych Dni Młodzieży w Kolonii” dla wszystkich przyjeżdżających z Polski. W związku z oszczędnościowym planem kurii kolońskiej „Zukunft heute” po długich rokowaniach wyrażona zostaje zgoda na pozostawienie dwóch księży pracująch w Misji Polskiej. Od tej jednak chwili każdy z nich pracuje na tzw. pół etatu.  Zostaje zlikwidowany półetat sekretarki. W ramach tego planu w czercu 2006 siedziba PMK w Kolonii przeniesiona zostaje do centrum  miasta. Jej nowy adres:  PMK, Vorgebirgstr. 8, 50677 Köln. PMK jest współgospodarzem kościoła St. Paul  wspólnie z parafią niemiecką oraz Misją Portugalską. Zostaje zmieniony układ Mszy świętych odprawianych w kolońskich kościołach w języku polskim. Powstaje  kościelny zespół  kameralny "Soli Deo". Odbywają się spotkania  „Grupy AA”. Wierni uczestniczą w organizowanych regularnie pielgrzymkach. W 2007 roku pod kierownictwem ks. Proboszcza E. Druza w Misji świętowano uroczyście 30-lecie swojego istnienia. Po wielu staranich księdza proboszcza i grupy wiernych w kościele St. Paul – siedzibie PMK w Kolonii powstała  „kaplica polska” z obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej. Kaplicę tę poświęcił ks.prowincjał Jerzy Wieczorek SChr. w dniu 7 września 2008r.  Wolą przełożonych Towarzystwa Chrystusowego dla Polonii Zagranicznej z dniem 1.10.2008 następuje zmiana w kierownictwie Misji kolońskiej. Obowiązki proboszcza w PMK w Kolonii przejmuje ks. Stefan Ochalski. Po trzech latach posługi kapłańskiej w Kolonii we wrześniu 2009 odchodzi wikary ks. Sławomir Klim. Nowym wikariuszem zostaje ks. Marek Siwicki SChr.

Lata 2013 - 2025

We wrześniu 2013 roku nowym wikariuszem zostaje ks. Marian Gerus TChr, który przejmuje funkcje ks. Marka Siwickiego. Natomiast od lutego 2014 nowym proboszczem zostaje ks. Janusz Kusek TChr w miejsce ks. Stefana Ochalskiego. Obaj księża przybyli z PMK w Düsseldorfie.
Obaj kapłani włączają się w posługę duszpasterską z uwzględnieniem i zachowaniem dotychczasowych aktywności duszpasterskich. Priorytetem w tym czasie było regularne sprawowanie Mszy Świętych, z okazją do Spowiedzi Świętej, nabożeństwa z uwzględnieniem okresu liturgicznego i przypadających uroczystości. Coroczna Pierwsza Komunia Święta dla dzieci naszej Misji oraz sakrament bierzmowania dla młodzieży. 
Kontynuowana i rozwijana jest jednocześnie aktywność różnych grup parafialnych. Niedzielne spotkania młodzieżowe, spotkania LSO, spotkania dla seniorów, działalność chóru parafialnego i scholi „Soli Deo”, grupy anonimowych alkoholików (AA), poradnia psychologiczna i prawna. Ku ubogaceniu liturgii powstały schole „Effata” (Weiler) i „Miriam” (Gremberg), jak również schola młodzieżowa „Gloria Dei”. Odwiedziny chorych z Komunią Świętą w pierwsze piątki miesiąca oraz posługa dla rodaków w więzieniu na Ossendorfie. Regularnie, dwa razy w roku, odbywają się nauki przedślubne w ramach kursy przygotowującego do sakramentu małżeństwa (edycja wiosenna i jesienna). Od roku 2016 oficjalnie została zarejestrowana przez diecezję kolońską grupa modlitewna Ojca Pio. Corocznie jest sprawowana Msza Św. ku czci królowej Rychezy w katedrze kolońskiej. Tym uroczystościom stale przewodniczył gość-biskup z Polski. W tym wydarzeniu licznie przybywali nasi rodacy z różnych parafii polonijnych. 
Inną stroną aktywności misji to udział w pielgrzymkach lokalnych i dalszych. Te pierwsze to regularne wyjazdy z grupami do Banneux w Belgii (dwa razy w roku), w maju do Kevelaer oraz piesza pielgrzymka do Neviges z Essen. Regularnie grupa naszej misji uczestniczyła w jesiennym czuwaniu w intencji polonii zagranicznej na Jasnej Górze, zwiedzając po drodze ciekawe zakątki ojczyzny. Nasi parafianie uczestniczyli również w bardzo wielu pielgrzymkach do Ziemi Świętej, Rzymu, Lourdes, Fatimy, Grecji oraz w pielgrzymko-wycieczkach do Meksyku i Peru. Również młodzież z PMK Kolonia uczestniczyła w Światowych Dniach Młodzieży: Kraków 2016, Panama 2019, Lizbona 2023. W tych pielgrzymkach i wyjazdach nie zostały pominięte dzieci naszej misji. Corocznie były organizowane wyjazdy do różnych miejsc rekolekcyjnych i rekreacyjnych (Concordia, Francja, Włochy). 
Wielką wartością i ubogaceniem dla naszej Misji było przybycie siostry Alicji Wenc MChr w 2015 roku, Misjonarki Chrystusa Króla i obecnie pracującej siostry Kingi Kasperek, także Misjonarki Chrystusa Króla, która przybyła do nas w roku 2020. Od grudnia 2020 roku przybył do naszej Misji jako drugi wikariusz ks. Przemysław Marek TChr, którego obecność i działalność duszpasterska przyczyniła się do poszerzenia i ubogacenia naszej Misji. 
Dzięki decyzji przełożonych o przysłaniu nowego kapłana, nasza Misja mogła sobie lepiej poradzić w trudnym czasie pandemii Koronawirusa, która trwała ponad dwa lata. 
W tym czasie została poszerzona ilość sprawowanych Mszy Świętych, doszedł kościół Herz Jesu na Mülheim. 
Sporym utrudnieniem w naszej działalności duszpasterskiej było zamknięcie naszego głównego kościoła św. Pawła, z racji remontu i przeniesienie się do kościoła św. Kuniberta i św. Engelberta na Grembergu. Dzięki życzliwości gospodarzy tych parafii wszelka działalność Misji przebiega bez zakłóceń.
Od pierwszego września 2025 naszą misję opuszczają ks. proboszcz Janusz Kusek (PMK Essen) i ks. wikary Marian Gerus (PMK Bonn).